Dịch Vụ Hỗ Trợ Vay Tiền Nhanh 1s. 91 yaşında hayatını kaybeden, Türkiye siyasetine damga vuran isimlerden 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel kendine özgü espri ve mesaj verme anlayışıyla da ülke siyasetinde öne çıkmıştı. Kendine has üslubuyla, aynı dönemlerde siyaset yaptığı isimlerden ayrılan Demirel'in akıllarda kalan sözlerinin bir kısmı şu şekilde -Bana Türkiye’nin durumunu bir kelimeyle anlatın derseniz "iyidir" derim. İki kelimeyle anlatın derseniz "iyi değildir" derim. -Benzin vardı şeker vardı, şerbet yapıp biz mi içtik? -Ege bir Yunan gölü değildir. Ege bir Türk gölü de değildir. Binaenaleyh, Ege bir göl de değildir. -GAP'ı kimseye gap diye gaptırmam. -Güniz Sokak'ta Nazmiye ile tavuk besleyecek değiliz. -Memleket meseleleri bir parkta oturarak halledilseydi, çok büyük bir park yaptırır hep beraber içinde otururduk. -Meseleleri mesele etmezseniz ortada mesele kalmaz. -Siyaset bir meslek değildir, bir ilim de değildir. Nedir derseniz; siyasettir derim. -Türkeş Türk çocuğu, Ecevit halk çocuğu, Erbakan Müslüman çocuğu, biz o... çocuğu muyuz? - Kırk günde kabak yetişmez.1978 de CHP'nin 40 günde Türkçe bilmeyen öğretmenleri alıp öğretmen yapması için demiştir. - Demirel'in eski tayfasının bulundugu bir ortamda bir gazeteci sorar; " Sayın Demirel, Türkiye'nin durumunu tek kelimeyle özetler misiniz?" Demirel iyi.. Herkes şaşırır, Demirel mevcut duruma iyi demiştir sonuçta. Ama devam eder. Demirel Ama iki kelimeyle özetlememi isterseniz "iyi değil".. Üniversite ziyaretlerinden birinde sol görüşlü bir öğrenci Demirel’i sıkıştırmaya çalışır. - Türkiyede yapılan her türlü işi sahiplenmek gibi bir adetiniz var… - Sen nerde oturuyorsun? - Niye ki? Kadıköyde! - Hah işte buraya her gün gelmek için üstünden geçtiğin köprü var ya - Ee evet - Onu işte ben yaptım! Bize plan değil, pilav lazım. Devlet bazen rutinin dışına çıkabilir. Yollar yürümekle aşınmaz. Gap’ı kimseye gap diye gaptırmam. Tespih çeken elle tetik çeken el bir olmaz. Devlet seçim sonuçlarına göre gereken tedbirleri alır. Neden çifte vatandaşlık verecekmişiz? Kendilerini Türk hissediyorlarsa gelip Türkiye’ye yerleşsinler. Dört kaz teslim etsen, akşama üçünü kaybedip gelir. İşsizlikten kurtulmak istiyor musunuz ? Takılın peşimize. Fiyatlar günden güne artıyosa memlekette pahalılık var demektir. Fırat’ın kenarındaki bir kuzudan ben sorumluyum. Memleket meseleleri bir parkta oturarak halledilseydi, çok büyük bir park yaptırır hep beraber içinde otururduk. Bu düzen böyle giderse elbet birileri çıkar şapkayı giyer kırata da biner. Ben altı kere gittiysem yedi kere geldim. Binaenaleyh, öküzün altında buzağı aramanın manası yoktur. Meseleleri mesele etmezseniz ortada mesele kalmaz. Galibiyetin sahibi çoktur, mağlubiyetin sahibi yoktur. Yenilgi yetimdir. Aslana hüviyet sorulmaz demişler. Kimlik taşımam. Ben bir gün evimde otururken Çankaya’ya çıkayım diyerek çıkmadım. Çaya yapılan zam değildir. Kalite ayarlaması yapıldı. Çayın kalitesi yükseltildi. Biz özel televizyonlara “hür olun” dedik. “Çıplak olun” demedik ki?! Bugün sağ tedhişçi diye bir şey yoktur. Türkiye’de sol tedhişçi vardır, sağ tedhişçi diye bir şey yoktur. Adam öldüren yok yani. Elektriğin komünisti olur mu? Yazın biz Bulgaristan’dan elektrik alıyoruz. Kışın Bulgaristan bize elektrik veriyor. İcabı olup olmadığı tartışılabilir. Ama icabı varsa feminizm fevkalade güzel bir şeydir. Türkeş Türk çocuğu, Ecevit halk çocuğu, Erbakan Müslüman çocuğu, biz o… çocuğu muyuz? Yağmur yağarken “ben ıslanmam” diyemezseniz. Üzülmeyin çocuklar, üzülmeyin. Ben bir işe girersem adamı anasından doğduğuna pişman ederim. Ağzını kapatacaksın! Ders verimi düşük oluyor. Mizah bir yumruktur, ne zaman kime vuracağı belli olmaz. Dünkü güneşle bugünkü çamaşır kurutulmaz. Bana “Milliyetçiler adam öldürüyor” dedirtemezsiniz. Herkes benim gibi dün dündür bugün bugündür’ deyip işin içinden çıkamaz! Onbir Eylül 1980 günü, Sıkıyönetim’e rağmen ülkenin her yerinde oluk oluk kan akıyordu. Nasıl oldu da 24 saat sonra her tarafta silahlar sustu ve her yer sütliman oldu ? Yapamazsın onu, oraya girmeyin hiç! Bak bir şey söyleyim; Çanakkale’ye giden 250 bin kişinin de anası-babası vardı! Ağca hapisaneden nasıl kaçmıştır.? Hapishaneler yol geçen hanına dönmüştür. Hapishanelerden pek çok kişi kaçmıştır. Memlekette petrol vardı da şerbet yapıp biz mi içtik? Bana Türkiye’nin durumunu bir kelimeyle anlatın derseniz “iyidir” derim. İki kelimeyle anlatın derseniz “iyi değildir” derim. Ege bir Yunan gölü değildir. Ege bir Türk gölü de değildir. Binaenaleyh, Ege bir göl de değildir. Bulut buluttur, bulutun akı da buluttur garası da, binaaneleyh, üzerine gonuşmaya değmez. Binaenaleyh Türkiye’nin altı çürüktür, Türkiye’nin altı çürüktür diye bırakıp gidecek değiliz, bununla yaşamasını öğreneceğiz. Kim ödeyecek 350 Milyar Lira zararı? Ben öderim diyen bir babayiğit çıksın göreyim, devlet öder diyen çıksın göreyim. Nereden öder devlet 350 milyar lira zararı? Ne yabancı sermayesinden bahsediyorsunuz? Kasaplığı Türkiye’de vatandaşın elinden almaya kalkmışsınız, ne sermayesi gelir Türkiye’ye? Çırpınır durursunuz. Siyasi hakları vermek görevimizde, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni rencide ettirmemek görevimiz değil mi? Esasen Suriye, Türkiye’ye karşı açık bir husumet politikası izlemektedir. PKK terör örgütüne aktif destek sağlamayı sürdürmektedir. Tüm uyarılarımıza rağmen hasmane tutumundan vazgeçmeyen Suriye’ye karşı mukabelede bulunma hakkımızı saklı tuttuğumuzu, sabrımızın taşmak üzere olduğunu bir kere daha dünyaya ilan ediyorum. Turgut Özal’ın başkaları tarafından öldürüldüğü iddialarının hiçbirisine katılmıyorum. Ben katılmam, eğer öyle bir durum varsa bulur çıkarırlar. 19 sene bulunup çıkarılmamış şimdi dahi bulunup çıkarılması geç değildir. Artık o görev adaletindir, başkasının değildir. Kan döken insanlar “biz kan dökmekten vazgeçtik” derlerse, “iyi yaptınız, alın size bir mükâfat verelim” denmesi mümkün değil. Kan döken insanlara “aman vazgeçmeyin, kan dökmeye devam edin” demek de mümkün değil. Kan döken insanlar bundan vazgeçerlerse, “bu iyi olmadı” demek de mümkün değil. Türk Silahlı Kuvvetleri’ni her gün idareyi devralmaya davet edenlere şunu sorarız O zaman yurt savunmasını kim yapacaktır? Türk Silahlı Kuvvetleri’nin rejimin ve cumhuriyetin bekçiliği görevini bırakıp idareyi ele alması halinde, bizatihi korumakla mükellef oldukları rejim, cumhuriyet ne hale gelir? Darbe Komisyonu’na ben ifade veriyor değilim. Eğer Darbe Komisyonu ifade almak istediğini söyleseydi ben kabul etmezdim onu. Ben devletin işlerini zorlaştırmam, kolaylaştırırım. Bilgi istiyorsanız verdik bilgi ama o kadar çok bilgi alındı ki sağdan soldan bunun içerisinden nasıl çıkılacağını doğrusu ben de merak ediyorum. Ama söylüyorum inşallah Darbe Komisyonu bu görevini bir tahkikat komisyonu haline getirmez. Onu çocuk aklımla televizyonda gördüğüm tiplemelerinden hatırlıyorum. Çünkü 90’larda siyaset, mizahla iç içeydi. Pek tabii hep başında gördüğümüz fötr şapkası ile gördük onu. 1991’de seçim kampanyası sırasında bir vatandaş şapkasını kapmaya çalışmış da, Demirel şöyle demiş “Binaenaleyh şapgamı gaptırmam.” Evet ya, kendine has söylemleri var. Ve binaenaleyh’ sözcüğünü nerede duysak aklımıza Demirel düşer. Ve çocukluğundan başlayarak kariyeri boyunca lakapları vardı. Çocukluk yıllarında çobanlık yaptığı için Çoban Sülü’, 1950’lerde Devlet Su İşleri’ndeki çalışmaları ile Barajlar Kralı’, siyasi yasaklı olduğu dönemde de Bir Bilen’ ve siyasetin Baba’sı olarak anıldı. ’80 yaşındayım; ama kafam hala Zenith marka saat gibi çalışır.’ cümlesi üzerine Zenith Süleyman’ olarak da anıldı… Siyasetin Babası Süleyman Demirel, 5 yıl önce bugün aramızdan ayrıldı… Çocukluğu ve eğitim hayatı Süleyman, 1 Kasım 1924’te, Isparta’da Atabey ilçesine bağlı İslamköy’de, Hacı Ümmühan ve Hacı Yahya Demirel çiftinin çocukları olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona Sami Süleyman Gündoğdu’ adını verdi. Öğrenimine doğduğu köyde başlayan Demirel, parasız yatılı sınavını kazanarak ortaokulu Muğla’da, liseyi de Afyon’da okudu. Her tatilde köyüne geliyor, bağ bahçe işlerinde ailesine yardım ediyordu. Bu süreç ona Çoban Sülü’ lakabını getirmişti. Yükseköğrenim tercihini İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden yana kullanmıştı. 1949’da, fakülteden İnşaat Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu… Süleyman Demirel’in çocukluk anılarını, nasıl bir çocuk olduğunu Necmettin Erbakan, 1977’de verdiği bir röportajda şöyle anlatmıştı “İstanbul Erkek Lisesi’nden sonra sınavda 10. olarak Teknik Üniversite’ye girdim. 2 bin kişinin içinde 10. oldum. Süleyman Demirel de benden bir sene önce girmişti. Ama o 100 kişinin içinde, 100’üncü falan girmiştir. Demirel aslında sessiz, silik bir çocuktu. Koridorlarda tek başına gider gelirdi. Ben motor bölümünde okudum ve 1948’de mezun oldum. Süleyman Demirel ise ikmale kaldı ve 1949’da bitirdi. Süleyman Bey makineci olarak girmiştir üniversiteye… Ama eğe dersleri ona ağır geldi… Bu yüzden ikinci sınıfta inşaata çevirdi. Eğe dersinde bir usta gibi, 4 saat eğe sallamak gerekirdi.” Eşi Nazmiye Hanım ile Süleyman Demirel evlendi Demirel, üniversiteden mezun olmasına bir yıl kala babası Hacı Yahya Bey’in yeğeninin kızı Nazmiye Şener ile evlendi. İleride siyasette bir ikon olan Demirel, eşi Nazmiye Hanım ile olan ilişkisi ile de göz dolduruyordu. Evlilikleri 65 yıl sürdü. Hiç çocukları olmadı. Sebebinin ise, Nazmiye Hanım’ın 1951’de geçirdiği ateşli hastalık olarak paylaşılmıştı. Ancak yıllar sonra 2010’da bir başka iddia basında yer aldı… Nazmiye ve Süleyman Demirel çiftinin aslında evliliklerinin ilk yıllarında, 1951’de bir çocuğu olmuş, ancak iki yaşındayken bir ateşli hastalık sonucu hayata tutunamamıştı. Ve bir daha da çocukları olmamıştı. Bu iddiaları yalanlamayan Demirel çifti, doğrulamadı da. Aslında bir önemi de yoktu. Nihayetinde bu çift birlikte 65 yıl geçirdi; altmış beş yıl! Mesleki kariyeri Demirel, kariyerine 1950’de Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü’nde çalışmaya başladı. Ardından sulama ve elektrik konuları üzerine araştırma yapmak için Amerika’ya gönderildi. Türkiye döndüğünde 1953’te başlayan Seyhan Barajı inşaatında proje müdürüydü. Bu süreçte çalışmalarıyla dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in de dikkatini çekti. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’ne getirildi. Ardından tekrar Amerika yolları göründü. Eisenhower Vakfı onu, bursiyer olarak seçti ve böylece Amerika’ya gitti. Genel müdürlükten 1960’ta, askerlik görevini yerine getirmek sebebiyle ayrıldı. Demirel, 1962-1964 yılları arasında Serbest Müşavir-Mühendislik yaparak yaşamını kazandı. Bir yandan da akademik yaşam başlamıştı. Yine bu yıllarda Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde İnşaat Mühendisliği alanında dersler verdi. 1954’te hazırlanan Boğaziçi Köprüsü’nün ilk projesinde rol alan Amerika’nın Uluslararası Mühendislik ve Müteahhitlik Firması Morrison Knudsen Inc’in Türkiye Temsilcisi oldu… Siyasi yaşama ilk adım Başbakan Adnan Menderes bir toplantıda Demirel için şöyle demişti “Bu çocuğa dikkat edin, geleceğin başbakanıdır.” Ve haksız çıkmayacaktı… Demirel, siyasette sağlam adımlarla ilerleyecekti… Demirel, siyasete profesyonel ilk adımını 1962’de, Adalet Partisi’ne AP katılarak attı. Aynı yıl düzenlenen I. Kongre’de Genel İdare Kurulu’na seçilmişti. İlk adımının etkileri uzun sürmedi. AP’liler, af kampanyası ile Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 22 Mart 1963’te şartlı olarak serbest bırakılmıştı. Hemen ardından meydana gelen olaylarda AP Genel Merkezi de saldırıya uğradı. Demirel de bu olay üzerine aktif siyasi yaşamında geri çekildi. Bu durum da uzun sürmeyecekti. Ancak bu tavrı hiç unutulmayacak ve yıllar sonra parti içindeki muhalifler bu durumu aleyhinde propagandaya dönüştürecekti. Demirel hakkında söylemleri ise şöyleydi “Şapkasını alıp kaçtı!” Demirel, 1964 Haziran’ında AP Genel Başkanı Ragıp Gümüşpala’nın ani ölümünün ardından gözlenen parti içi bunalım sırasında siyasete geri döndü. Dönüşü muhteşem olmuştu. Çünkü Demirel, 28 Kasım 1964’te yapılan AP Genel Kongresi’nde Ali Fuat Başgil, Sadettin Bilgiç ve Tekin Arıburun ile yarıştığı seçimde, geçerli 1679 oydan 1072’sini alarak partiye genel başkan seçildi. İsmet İnönü Hükümeti’nin düşürülmesinin ardından Şubat 1965’te Suat Hayri Ürgüplü başkanlığında kurulan 29. Türkiye Cumhuriyeti Koalisyon Hükümeti’ne TBMM dışından Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak görevlendirildi. AP ile birlikte Millet Partisi MP, Yeni Türkiye Partisi YTP ve Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi CKMP de bu koalisyona katılmıştı. Siyasette başarılı adımlar atmaya başlayan Demirel’in babası Hacı Yahya Bey de aynı yıl memleketlerine, İslamköy Belediyesi’ne başkan seçildi. Şimdi baba oğul siyasi yaşamın bir parçasıydılar… İsmet İnönü ile Türkiye’nin 12. Başbakanı Süleyman Demirel 1965 Genel Seçimleri’ne geldiğimizde, YTP’nin silinmesinin ardından AP, DP çizgisinin tek mirasçısı konumuna gelmişti. Ve Adalet Partisi yüzde 52,8 oy alarak tek başına iktidar oldu. Demirel de bu seçim sonuçlarına göre Isparta Milletvekili olarak ilk kez TBMM’ye girdi. Demirel 27 Ekim 1965’te, 27 Mayıs 1960’ta gerçekleşen ve Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki ilk askeri darbe sonrasında ilk koalisyonsuz hükümeti, 30. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni kurdu. Ve evet, Adnan Menderes’in de öngördüğü gibi Demirel, Türkiye’nin 12. Başbakanı oldu… Demirel; İsmet İnönü ve Ragıp Gümüşpala gibi Türk Kurtuluş Savaşı kahramanlarının yavaş yavaş siyasetten çekildiği bu dönemde, 1920’lerde dünyaya gelmiş Cumhuriyet Kuşağı’ olarak adlandırılan siyasetçilerin ilk örneklerinden biriydi. Başında şapkası, şahsına münhasır tavırları ve konuşması ile hep dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığına Sunay’ı aday gösterdi AP Hükümeti’nin görevine başlamasının üzerine uzun bir zaman geçmemişti ki, Süleyman Demirel ilk krizi ile karşılaştı. 27 Mayıs sürecinde Devlet Başkanı olarak görevli, 1961 Anayasası’nın kabulüyle de Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen Cemal Gürsel’in sağlık durumunun işine engel olduğu yönündeki rapor sonrasında Cumhurbaşkanlığı görevi sona erdi. 27 Mayıs’ın üzerinden henüz 6 yıl geçmişti ve TSK içindeki etkileri de sürüyordu. Demirel, TSK içindeki güç dengelerini çok iyi bilen ve bundan sebep çok önemli bir konumda olan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cevdet Sunay’ı, böylece ordunun AP’ye olan bakış ve tavrının da yumuşamasını umarak Cumhurbaşkanlığı’na aday gösterdi… Ve 15 Mart 1966’da görevinden kendi isteği ile emekli olan ve kısa sürede kontenjan senatörü yapılan Sunay, 28 Mart’ta, TBMM tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin 5. Cumhurbaşkanı seçildi. İkinci hükümete giden zor yollar Demirel, 1965-1971 yılları arasında Başbakan idi. Bu süreçte Boğaziçi Köprüsü, Keban Barajı, Ereğli Demir Çelik İşletmeleri gibi büyük yatırımlar yapıldı. Ve bu dönemde Türkiye’nin enflasyon oranı yüzde 5 iken, kalkınma hızı yüzde 7’ydi. Bu iyi bir orandı. Öyle ki bu kalkınma hızı petrol ülkeleri dışında, Japonya’dan sonra dünyanın ikinci yüksek kalkınma hızıydı. Bu iyi gelişmeler dahi AP iktidarının, toplumun aydın kesimi ve özellikle öğrenci örgütleri tarafından, DP iktidarının 27 Mayıs sonrası devamı olarak görülmesine engel olamıyordu… 1961 Anayasası’nın sağladığı bazı temel haklar ve bunların kullanılması, tepkilerin artmasına sebep olmuştu. 27 Mayıs öncesi yaşanan gençlik protestolarının aynısını şimdi AP iktidarı da yaşıyordu. Üniversite gençliğini etkileyen bir diğer etmen ise, 1968’de Avrupa ve Amerika’da yaygınlaşan gençlik hareketleriydi. Sosyalist düşünce yeni yeni bağ kurdukları şu dönemde, Türkiye’deki ilk önemli öğrenci eylemi Haziran 1968’de, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde boykotla baş gösterdi. Ardından başka üniversiteler ve fakülteler de geldi. Başta akademik amaçla başlayan bu eylemler, her gün biraz daha siyasileşti ve bu durum, AP iktidarını oldukça tedirgin ediyordu. Olmalılardı da. Çünkü sonunda sağ ve sol görüşlü öğrenci grupları daha sert çatışmaya başladı; kan dökülüyordu. AP’nin huzursuzluğu, onu DP’nin bir uzantısı olarak gören TSK içinde ses getirmeye başladı ve ardından askeri müdahale söylentileri de yayıldı. Kuvvet Komutanları, Hükümet Başkanı Demirel’e ülkenin içinde bulunduğu durumu konu alan mektuplar gönderiyordu ve bunlar artık sıradan gelişmelerdi… Sonra daha büyük adımlar atmaya karar verildi. 1969’da, 27 Mayıs’ın ardından 1961 Anayasası’ndaki 68. madde ile DP’ye getirilen siyaset yasağının kaldırılması için İsmet İnönü ve Celal Bayar karşılıklı olarak, Mayıs ve Haziran aylarında tarihi ziyaretlerde bulundular. Bu ziyaretlerin ardından, TBMM, Anayasada değişiklik için CHP’nin de desteğini alan AP’nin önerisini onayladı. Ancak bu kez de TSK bu gelişmeleri 27 Mayıs’ın restorasyonu olarak okumuştu. TSK’nın gösterdiği tepkinin ardından Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da Anayasa değişikliğine karşı tavır aldı. Buna karşın AP de, Anayasa değişikliği konusunu 12 Ekim 1969’da gerçekleşecek seçimler öncesinde bir gerginlik oluşturmasın diye Cumhuriyet Senatosu’nda görüşülmesini, seçim sonrasına bırakmaya karar verdi. Celal Bayar’ın kızı Nilüfer Gürsoy ve eski DP’li bakanlardan Samet Ağaoğlu’nun eşi AP Manisa Milletvekili Neriman Ağaoğlu, AP’nin af konusunda tutum değiştirmesinin parlamentonun itibarının zedelenmesine sebep olduğunu düşünüyordu. Bunun için 31 Temmuz 1969’da, partilerinden ve görevlerinden istifa ettiler. Bu durum, eski DP’lilerin, Ap’liler ile ihtilaf içinde olduklarının su yüzüne çıkması şeklinde yorumlandı… Seçimlere çok az bir zaman kalmıştı ve gerginlikler durulmuyordu. 12 Ekim 1969’da gerçekleşen Genel Seçimler’de AP, adlığı yüzde 47’lik oy ile yine tek başına iktidar oldu. Demirel, 3 Kasım 1969’da resmen ikinci hükümetinin kurdu… Başbakanlıktan istifa etti Evet, halk desteğini göstermişti. Ancak bu durum AP’nin bölünmesine engel olamadı. Demirel, parti dışından gelen eleştirilere ne kadar hoşgörülü olsa da, parti içinde başlayan muhalefete karşı kayıtsız kalamadı. Ülkede her gün biraz daha artan toplumsal, siyasi ve iktisadi karışıklıklara son verilmesi, kendisine bağlı Yeminliler hizbindeki kişilerin kayırılması, eski DP mensuplarının siyasi haklarının iadesi sorununun çözülmesi gibi istekleri dile getiren milletvekilleri, AP’den çıkarıldı. Her şey bıçak kadar keskindi. Ancak yine de 12 Ocak 1970’te, 72 AP’li senatör ve milletvekili, Demirel’e aynı istekleri içeren bir muhtıra verdi. Demirel’in tepkisi ise, Biz muhtıra ile iş görmeyiz!’ oldu. İsteklerin görmezden gelindiği bu sert tepki karşısında 11 Şubat’ta, Faruk Sükan ve Saadettin Bilgiç’in başı çektiği 41 milletvekili, CHP ve diğer muhalefet partileri ile birlikte bütçe görüşmelerinde ret oyu vererek Demirel’i istifaya çağırdılar. 41 milletvekili karşı oyu ile bütçe, 214 kabul oyuna karşılık toplamda 224 ret oyu ile güvenoyu alamadı. Demirel ise, ertesi gün Başbakanlıktan istifasını açıkladı. Yaşananların ardından Celal Bayar çevresindeki AP milletvekilleri istifa ederek Demokrat Parti’nin gerçek mirasçısı olma savı ile Demokratik Parti’yi kurdu. Yine aynı dönemde AP’nin İslamcı kanadının önemli bir kısmı ayrılıp Necmettin Erbakan’ın kurduğu Milli Nizam Partisi’ne katıldı. Ap’nin günden güne bu kopuşu, hükümetin zayıflığından yakınanları da haklı çıkarıyordu… Demirel ise, stratejisinde ilerledi ve Mart 1970’te yeni bir hükümet kurarak yapılan 5. Kongre’de tekrar Genel Başkan seçildi. 12 Mart muhtırası Bir başka sorun da haşhaştı; evet, haşhaş. 1970’te, Richard Nixon yönetimindeki Amerika, Demirel’den haşhaş üretiminin yasaklanmasını istemişti. Ancak Demirel bu talebi kabul etmedi ve zaten yolunda gitmeyen Türkiye-Amerika ilişkileri daha da gerildi. Haşhaş, 12 Mart’ı tetikleyen temel sebeplerden biri olmuştu. Ve konu yine anayasaya geldi. iktisadi durum bozulmuş, 15-16 Haziran 1970 Olayları olarak kayda geçecek Türkiye tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri gerçekleşmiş, 10 Ağustos 1970’e geldiğimizde Türk Lirası’nın değeri yüzde 66 oranına düşürülmüştü. 68’deki öğrenci olayları ve grevler de cabasıydı. Demirel, 1961 Anayasası’nı suçluyor ve bu anayasa ile ülkenin yönetilemeyeceğini savunuyordu. Ardından Milli Demokratik Devrimciler bu konu üzerine de yoğunlaştı ve 9 Mart darbe teşebbüsüne 1971 kalkıştı. Bunun üzerine hükümet, 12 Mart muhtırası ile istifaya zorlandı ve Demirel, aynı gün istifasını verdi. Ve Nihat Erim hükümeti kuruldu. Demirel’in Anayasa’da istediği değişiklikler 12 Mart döneminde hayata geçirilmişti… I. Milliyetçi Cephe Hükümeti 14 Ekim 1973 Genel Seçimleri’nde Demirel, siyasi rakibi Bülent Ecevit ile karşı karşıyaydı. Ecevit liderliğindeki CHP, AP’den daha çok oy almıştı. AP, oylarındaki yüzde 17’lik gerileme ile 11 yıldan sonra ilk kez ikinci parti konumuna düştü. Bunun ardında Ecevit’in popülaritesi ve AP içindeki bölünmeler vardı. Seçimlerden sonra kurulan CHP-MSP koalisyonu Kıbrıs Barış Harekatı’nı gerçekleştirmişti. Ancak yine de Kıbrıs başta olmak üzere birçok konuda kendi içinde anlaşmazlıktaydı. Başbakan Ecevit, erken seçime gitme stratejisiyle 18 Eylül 1974’te istifa etti. Ancak amacına ulaşamadığı gibi Mart 1975’e dek 200’ü aşkın gün süren bir hükümet krizine de neden olmuştu. Sonunda 31 Mart 1975’te, güvenoyu alamayan Sadi Irmak hükümetinin ardından AP Genel Başkanı Demirel’in başkanlık ettiği, Milliyetçi Hareket Partisi MHP, Cumhuriyetçi Güven Partisi CGP, Milli Selamet Partisi’nden MSP oluşan koalisyon hükümeti kuruldu. Sol güruha karşı neredeyse bütün sağ partileri bir arada olduğu Demirel Hükümeti, I. Milliyetçi Cephe Hükümeti’ olarak anıldı… Demirel, 4 yıl aradan sonra Başbakanlık koltuğuna tekrar oturmuştu. Bu dönem, ülkede yeniden terör olayları yaşandı ve toplumsal hareketlerin baş gösterdi. Ayrıca dış ödemeler ve hızlı enflasyondan kaynaklanan bir ekonomik bunalım da söz konusuydu… II. Milliyetçi Cephe Hükümeti 1977 Seçimleri’ne geldiğimizde AP, aldığı yüzde 36,9 oy ile yüzde 41,4 oy oranına sahip CHP’den sonra ikinci parti olabilmişti. Seçim sonrasında kurulan Ecevit Hükümeti, güvenoyu alamayınca bu kez MSP ve MHP’nin katılımıyla oluşan II. Milliyetçi Cephe Hükümeti’nin Başbakanı oldu. Bu hükümet, 31 Aralık 1977’de, Güneş Motel Olayı adı ile anılan operasyonla CHP’nin AP’den seçilmiş 13 milletvekilini bakanlık vaadiyle transfer etmesi üzerine, CHP’nin gensoru önerisiyle düşürüldü. 1978 başlarken, Ecevit tek başına iktidar oldu. Ve evet, AP’den transfer edilen milletvekillerinin çoğuna da bakanlık verildi. Demirel çok kızgındı. CHP ağırlıklı hükümet ile iletişimi reddetmiş, Ecevit’e karşı hırçın bir muhalefete girişmişti. Öyle ki Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e, 21 Şubat 1979’da, sıkıyönetimin uzatılmasına karşı olduklarını açıkladı. Ülkede yaşanan pek çok olumsuz olay, Ecevit iktidarının halkın güvenini kaybetmesine sebep olmuştu. Devrimci grupların boykotunun da etkisiyle 14 Ekim Ara Seçimleri’nde oy kaybeden CHP, iktidardan çekildi. AP ise, büyük bir farkla seçimi kazanmıştı. Demirel, bu kez Milliyetçi Cephe Hükümeti’nin olumsuzlukları gölgesinde olmak istemedi ve dışarıdan desteklenen bir azınlık hükümeti kurdu. 6. Demirel Hükümeti ile Demirel, MHP ve MSP’nin desteğiyle Kasım 1979’da tekrar Başbakan oldu ve 12 Eylül 1980’e kadar görevinin başındaydı… Turgut Özal ile 12 Eylül 1980 ve DYP Genel Başkanlığı Demirel’in başbakanlığı, 12 Eylül 1980’de gerçekleşen askeri darbe ile sona erdi. 13 Eylü-11 Ekim arasında Gelibolu, Hamzakoy’da gözetim altındaydı. Demirel, 16 Ekim 1981’de partisi kapatılana dek başkanlığa devam etti. 1982 Anayasası’nın geçici 4. Maddesi ile de 10 yıl siyaset yasağına alındı. Siyasetten yasaklıydı; ama partisinin eski yöneticileri bağlantısını kesmedi. Mayıs 1983’te, siyasi partilerin kurulmasına çıkan iznin ardından 20 Mayıs’ta AP’nin devamı olarak Büyük Türkiye Partisi BTP kuruldu. Ancak Milli Güvenlik Konseyi tarafından AP’nin devamı olduğu gerekçesiyle 31 Mayıs’ta kapatıldı. Demirel de siyaset yasağını çiğnediği gerekçesiyle Çanakkale, Zincirbozan’da 4 ay zorunlu ikamete gönderildi. 6 Eylül 1987’de Demirel’in yasağı halk oylaması ile kaldırıldı. Kurulduğu dönemde desteklediği Doğru Yol Partisi’nin DYP o dönemdeki genel başkanı Hüsamettin Cindoruk, istifa etmişti. Demirel, 24 Eylül’de DYP Genel Başkanlığı’na seçildi. Demirel, siyasete attığı ilk adımdan başlamış gibiydi. 29 Kasım 1987 Seçimleri’nde Isparta’dan milletvekili seçildi ve tekrar meclise girdi. 1988 ve 1990 büyük kongrelerinde yeniden DYP Genel Başkanı idi. Bu dönemde 24 Ocak Karaları’nı beraber hazırladıkları Turgut Özal’a karşı sert bir muhalefet sürdürüyordu… Yeniden ve son kez Başbakan 20 Ekim 1991 Genel Seçimleri’nde DYP, oyların yüzde 27’sini alarak 178 milletvekili çıkardı ver meclisteki birinci parti oldu. Demirel de, hükümet kurması için görevlendirildi ve 20 Kasım’da, Sosyaldemokrat Halkçı Parti SHP ile bir koalisyon hükümeti kurdular. Bu dönemde siyasetin gündeminde Demirel ile Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın arasındaki yetki çatışması vardı. Parlamenter sistemde, Cumhurbaşkanı’nın konumuyla ilgili bir sistem tartışması söz konusuydu. Hükümetin attığı en önemli adımlar şöyleydi Kürt realitesinin tanındığı’ açıklandı, 27 Mayıs’tan sonra kapatılan DP ile 12 Eylül’den sonra kapatılan partilerin açılması ve sendikal özgürlüklerle ilgili bazı uluslararası sözleşmelerin onaylanması, Ceza Mahkemeleri Usulü Kanunu’nun yeniden düzenlenmesi… Demirel başkanlığındaki koalisyon hükümeti, enflasyon konusunda söz verdiği başarıyı gösterememişti. Ancak bununla birlikte ekonomik büyümeyi canlandırmakta başarılıydı. 1992’de Yeşil Kart’ uygulaması başlatıldı. Sosyal güvencesi olmayan vatandaşların sağlık giderlerini karşılanacaktı. Buna benzer başka adımlar da atan hükümet, büyük şehirlerdeki aşırı sol terör eylemlerinin de denetim altına alınmasında ilerleme kaydetmişti. Ancak öte yandan da gazeteci yazar Uğur Mumcu’nun 24 Ocak 1973’te bombalı bir suikast ile öldürülmesi sonucunda, kendini de bir sınanmanın ortasında bulmuştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, 17 Nisan 1993’te, kalp ve koroner yetmezliğine bağlı tansiyon düşmesi sebebiyle yaşamını yitirdi. Bu ani ölümün ardından Demirel, 4 Mayıs’ta, Cumhurbaşkanlığı’na adaylığını açıkladı. Demirel, 8 Mayıs’ta meclisteki seçimin ilk turunda 234 oyla yeterli çoğunluğa ulaşamadı. İkinci turda da 225 oy aldı. 16 Mayıs’ta düzenlenen üçüncü turda koalisyon ortağı MHP ve SHP’nin de desteği ile 244 oy alarak Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı oldu. Demirel, 18 Mayıs 1996’da, İzmit’te katıldığı bir alışveriş merkezinin temel atma töreninde İbrahim Gümrükçüoğlu adlı bir eylemcinin suikast girişiminden yara almadan kurtuldu. Koruma Müdürü Şükrü Çukurlu kolundan yaralanırken bir gazeteci de ayağından yaralandı. 28 Şubat Süreci’ne geldiğimizde bir kesim Refahyol Hükümeti’ne karşı oluşan cephenin başaktörü olarak Demirel’i görürken, bir kesim de onun gerginliği yumuşatıp darbeyi önlediğini düşünüyordu… Demirel, 16 Mayıs 2000’de, görevini Ahmet Necdet Sezer’e devretti. Yıldız Kenter’den aşk mektubu Kenterler, tiyatrolarını kurarken siyasetçi Kazım Taşkent, onlara faizi ile geri ödemek üzere 350 bin lira borç vermişti. Taksitle ödüyorlardı ki, Kazım Bey vefat etti. Onun bu ani ölümü işleri karıştırmıştı. Yıldız, icra yoluyla tiyatrolarının satışa çıkarıldığını gazete ilanında görmüştü. Öyle afallamıştı ki, aklına gelen ilk şeyi yaptı. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’di. Hemen telefon ederek bir randevu aldı ve durumunu anlattı. Demirel, “Üzülmeyin Yıldız Hanım, hallederiz!” demişti. Gerçekten de sorun çözülmüştü. Kenter Tiyatrosu kurtulmuştu. Aradan yıllar geçti, Yıldız bu iyiliği hiç unutmadı. Sonra bir gün, Demirel verdiği bir röportajda şöyle diyordu “Hiç aşk mektubu almadım.” İçi burkulmuştu Yıldız’ın. Atan kalbi buna razı olmadı, hemen oturdu ve bir mektup yazdı. “Bu bir aşk mektubudur!” diye başlamıştı satırlarına. “Siz hiç aşk mektubu almadınız; ama büyük bir aşkla bağlı olduğum tiyatromun icra yoluyla satışını engellediniz, bana geri verdiniz. Dolayısıyla bu sonsuz tiyatro aşkımın içinde o günden beri siz de oldunuz hep…” diye de özenle eklemişti. Ruhundan kopan her bir sözcük, Demirel’in de, eşi Nazmiye Hanım’ın da yüreğine işledi. Demirel, “Yaşasın, yazdın!” demişti. Birkaç gün sonra da Nazmiye Hanım, “Size çok teşekkür ederim” demek için aramıştı. Kalpten gelen bu etkisi kocaman küçük adımın, artık kelimelerle bir tarifi yoktu… Süleyman Demirel öldü Eşi Nazmiye Hanım, 27 Mayıs 2013’te hayata veda ettiğinde Alzheimer tedavisi görüyordu. 65 yıllık hayat arkadaşının ardından Demirel, sadece iki yıl yaşayabildi. Demirel, 13 Mayıs 2015’te böbrek ve kalp yetmezliği, akut solunum yolları enfeksiyonu sebepleriyle hastaneye kaldırıldı. Tedavi altında tutulan Demirel, 17 Haziran saat hayatını kaybetti… Demirel’in ölümü üzerine 17-19 Haziran tarihleri arasında ulusal yas ilan edildi. Elbette 28 Ekim 1993’te Polonya’dan Beyaz Kartal Nişanı’nı, 7 Temmuz 1994’te Hırvatistan’dan Kral Tomislav Grand Madalyası’nı, 7 Ekim 1996’da İtalya’dan Liyakat Nişanı’nı, 1997’de Estonya’dan Terra Mariana Haç Nişanı’nı, 1999’da Romanya’dan Romanya Yıldız Nişanı’nı, 1999’da Gürcistan’dan Altın Post’u, 6 Nisan 2000’de Almanya’dan Liyakat Nişanı’nı boşun almamıştı… 19 Haziran’da TBMM’deki devlet cenaze töreninin ardından Kocatepe Camii’nde kılınan cenaze namazından sonra memleketi Isparta’ya götürüldü. Naaşı, ertesi gün 20 Haziran’da, İslamköy’deki hazırlanan mezarlığa defnedildi. 26 Ekim 2014’te, memleketi Isparta’da, memurluktan Cumhurbaşkanlığının sona erdiği döneme dek uzanan süreçte kullandığı eşyaların sergilendiği Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi’ açıldı. Tüm siyasi yaşamı boyunca çok sevilmiş, pek çok yere onun adı verilmiş, bununla birlikte popüler kültürde de yer etmişti. Fikret Kızılok, 1995’te çıkardığı Yadigâr’ albümünde yer alan Demirbaş’ şarkısıyla, Demirel’in siyasetten uzak kalamayışını esprili bir dille anlatıyordu. Barış Manço’nun 1992’deki Mega Manço’ albümdeki Süleyman’ şarkısı da yine bir Demirel taşlamasıydı. Siyasi yaşamı boyunca Olacak O Kadar gibi pek çok programda eşi Nazmiye Hanım ile birlikte tiplemeleri yapıldı… Siyasete olan tutkusu, esprili söylemleri ve iyisiyle kötüsüyle, doğrusuyla yanlışıyla 38 yıllık bir döneme vurduğu damga ile bir Süleyman Demirel geçti bu dünyadan… süleyman demirel ıspartayı şaha kaldıran yanıbaşındaki burdura zırnık koklatmayan unutulmaz devlet adamı kısa yol 1132 bekiraygun beğendim 1 şikayetçiyim Bir Erbakan gibi, bir yazıcıoğlu gibi bir türkeş gibi halkın katıldığı bir cenaze töreniyle değilde ancak Devlet merasimiyle cenazesi kaldırılabilen cumhurbaşkanımızdır. kısa yol 1908 sinem karlı beğendim 1 şikayetçiyim halkın katılmadığı bir cenaze töreniyle cenazesi kaldırıldığı iddia edilen başka birinin cenazesini izledim demek ki. kısa yol 1513 maskov87 beğendim 1 şikayetçiyim bugün güniz sokaktaki evininin karşındaki hacı arif beyde iftar yaptığım kişidir. kısa yol 2309 yiğithoca beğendim 1 şikayetçiyim 6 mayıs 1972 de idam edilen deniz gezmiş, hüseyin inan ve yusuf arslan'ın idam kararlarının tbmm'de oylanması sırasında idamlara evet kampanyasının başındaki siyasetçi. kısa yol 1034 dinozorus beğendim 1 şikayetçiyim Petrol vardı da biz mi içtik diyen , sağ görüşlü siyasetçi ve eski cumhurbaşkanlarımızdandır. kısa yol 1552 not hingness beğendim 1 şikayetçiyim LAFLA PEYNİR GEMİSİ YÜRÜTEBİLEN YEGANE KİŞİLERDEN BİRİDİR. kısa yol 2223 HAYAL00 beğendim 1 şikayetçiyim Türkeş Türk çocuğu, Ecevit halk çocuğu, Erbakan Müslüman çocuğu, biz şey çocuğu muyuz diyen Türkiyenin klilometre taşlarından bir tanesi olan önemli siyaset adamıdır. Allah rahmet eylesin kısa yol 2331 telefoncu sedat beğendim 1 şikayetçiyim ege bir yunan gölü değildir. ege bir türk gölü de değildir. binaleyh, ege bir göl de buluttur. akı da buluttur garası da. binaleyh üzerine gonuşmaya değmez. diyen kapatalım da millet bizimi içsin. bunu farklı bir şekilde söylemiştir. biz değiştirdik.. gülücükallah rahmet eylesin. her iki sözünden biri binaleyh idi. kısa yol 2354 hamitilazi beğendim 1 şikayetçiyim ''genelevleri kapatalım da millet bizi mi şey etsin'' diyen duayen siyasetçi. ruhu şad olsun dediğimdir. kısa yol 2359 Sheriff. beğendim şikayetçiyim Entry yazmanız için üye olmanız gerekmektedir. Üye olmak için tıklayın, üye iseniz lütfen oturum açın. süleyman demirel 8 defa gidip, 9 defa gelen, türk siyasetinde hiç bir zaman unutulmayacak olan, Isparta'da tontiş bir heykeli bulunan kişi. fikret kızılok tarafından adına şarkı yazılmıştır. kısa yol 1517 maskov87 beğendim 1 şikayetçiyim "Türkeş Türk çocuğu, Ecevit halk çocuğu, Erbakan müslüman çocuğu da biz o. çocuğu muyuz?" diye sormuş efsane sözlere sahip kısa yol 1521 Morningrise7 beğendim 1 şikayetçiyim cipras'ın söylediği "ege denizi balıklara aittir" sözünün ardından aklıma "ege denizi bir türk gölü değildir, yunan gölü de değildir, zaten ege denizi bir göl değildir." sözü gelen siyasetçi. kısa yol 1445 maskov87 beğendim 2 şikayetçiyim kısa yol 1450 kücükgrihücre beğendim 1 şikayetçiyim Dün dündür,bugün bugündür sözünün mucidi şapkalı siyasetçi. kısa yol 1406 ilkersefa05 beğendim 1 şikayetçiyim 6 kere gidip 7 kere geri gelen , siyaset iliklerine kadar işlemiş yuvarlak konuşmayı seven , kafası zenith saat gibi çalışan ; bakanlık,başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı yapmış Türk siyasetinin mihenk taşlarından biri olan siyasetçimizdir. kısa yol 1504 1 deli mavi beğendim 1 şikayetçiyim kendinden geriye bir tek yeşil kart kalan adam. kısa yol 0051 ta1i_caiz beğendim 2 şikayetçiyim Petrol vardı da biz mi içtik diyen 9. Cumhurbaşkanımız dır. kısa yol 0213 kokluceersin beğendim 1 şikayetçiyim Insaat kralidir kısa yol 1223 Barbakaner beğendim 1 şikayetçiyim Isparta ili Atabey ilcesi İslamkoy beldesi doğumludur. kısa yol 1237 Barbakaner beğendim 1 şikayetçiyim Entry yazmanız için üye olmanız gerekmektedir. Üye olmak için tıklayın, üye iseniz lütfen oturum açın.

süleyman demirel ecevit halk çocuğu